Nạn xâm hại tình dục - góc khuất bị lãng quên ở Nhật

Shiori Ito. Ảnh: New York Times.

Đó là vào một tối thứ 6 mùa xuân, Shiori Ito, một trong những phóng viên truyền hình nổi tiếng Nhật Bản, được một người đàn ông mời ra ngoài dùng bữa. Kỳ thực tập của cô tại một hãng tin chuẩn bị kết thúc và cô đang muốn hỏi người này về công việc khác.

Họ gặp nhau ở một quán bar thuộc trung tâm Tokyo, uống bia, ăn một chút gà nướng rồi đến nơi khác dùng bữa tối. Điều cuối cùng Ito nhớ là cô cảm thấy chóng mặt. Cô cáo lỗi với người đi cùng để vào nhà vệ sinh. Tại đây, cô ngất đi, theo lời khai của Ito với cảnh sát.

Đến đêm, người đàn ông kia đưa Ito về phòng khách sạn nơi ông ta thuê và cưỡng hiếp cô trong khi cô vẫn bất tỉnh.

Nhà báo Noriyuki Yamaguchi, lúc bấy giờ là trưởng văn phòng Washington của kênh truyền hình TBS, Nhật Bản, người đàn ông đi cùng Shiori Ito tối thứ 6 mùa xuân ấy, phủ nhận mọi cáo buộc. Sau hai tháng điều tra, công tố viên bác bỏ vụ kiện, theo New York Times.

Ito đã quyết định làm điều mà rất ít phụ nữ Nhật Bản dám làm: Lên tiếng.

Tại một cuộc họp báo hồi tháng 5 và trong một cuốn sách phát hành hồi tháng 10 năm ngoái, Ito cho biết cảnh sát đã thu giữ các đoạn video an ninh từ khách sạn cho thấy cảnh Yamaguchi dìu cô bước qua sảnh. Ito khi ấy dường như không tỉnh táo. Cảnh sát cũng thẩm vấn tài xế taxi chở Yamaguchi và Ito. Người này khẳng định Ito đã ngất đi. Các nhà điều tra bảo với Ito rằng họ sẽ bắt giữ Yamaguchi nhưng sau đó đột nhiên rút lời.

Ở những quốc gia khác, các cáo buộc của Ito có thể gây nên một làn sóng phản đối gay gắt. Nhưng tại Nhật Bản, nó chỉ thu hút đôi chút chú ý. Câu chuyện của Ito là ví dụ điển hình cho thấy thực tế vấn nạn xâm hại tình dục vẫn bị né tránh như thế nào ở Nhật Bản. Các nạn nhân nữ thường ít trình báo việc họ bị cưỡng hiếp cho cảnh sát và kể cả có làm vậy, kết quả thường không dẫn tới các vụ bắt giữ hay truy tố nào, theo chuyên gia.

Trên mặt báo, Nhật Bản ca ngợi về tỷ lệ tấn công tình dục tương đối thấp. Trong một cuộc khảo sát do Văn phòng Nội các chính quyền trung ương thực hiện năm 2014, cứ 15 phụ nữ thì có một người nói họ từng bị hãm hiếp, bằng một phần ba so với Mỹ.

Nhưng các học giả cho biết nếu phụ nữ phương Tây quan niệm quan hệ tình dục không đồng thuận là cưỡng hiếp thì phụ nữ Nhật Bản không như vậy. Luật Nhật Bản không đề cập tới yếu tố đồng thuận, bị cưỡng hiếp bởi người quen là một khái niệm lạ lẫm và giáo dục về bạo lực tình dục cũng rất hạn chế. Thay vào đó, các hình ảnh cưỡng hiếp thường được minh họa trên truyện tranh hay những ấn phẩm khiêu dâm như một hình thức làm tăng sự thỏa mãn tình dục.

Cảnh sát và tòa án có xu hướng xác định các vụ cưỡng hiếp khá hạn hẹp, cây bút Motoko Rich từ New York Times cho hay. Nhìn chung, họ chỉ theo đuổi những vụ việc mà cả dấu hiệu cưỡng ép lẫn phản kháng được thể hiện rõ ràng và không khuyến khích khiếu nại nếu kẻ tấn công hoặc nạn nhân đã uống rượu.

Các công tố viên ở Yokohama hồi tháng 11 bác bỏ một vụ kiện đối với 6 sinh viên đại học bị cáo buộc tấn công tình dục một sinh viên khác sau khi họ ép cô gái này uống rượu.

Thậm chí một số kẻ hãm hiếp, dù đã bị truy tố và kết án, có thể vẫn không phải ngồi tù. Theo số liệu thống kê từ Bộ Tư pháp Nhật Bản, khoảng 1/10 số vụ, kẻ phạm tội được hưởng án treo. Ví dụ hồi đầu năm ngoái, hai sinh viên Đại học Chiba bị kết tội cưỡng hiếp tập thể một phụ nữ say rượu được tuyên án treo dù các bị cáo khác phải thụ án trong tù.

"Các nhà hoạt động ở Nhật Bản gần đây mới bắt đầu phát động chiến dịch 'Không tức là Không'". Mari Miura, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Sophia ở Tokyo, cho hay. "Vậy nên, tôi nghĩ đàn ông Nhật Bản đã hưởng lợi từ tình trạng thiếu nhận thức về ý nghĩa của sự đồng thuận".

Theo khảo sát do Văn phòng Nội các Nhật Bản thực hiện, trong số những phụ nữ nói họ từng bị cưỡng hiếp, hơn 2/3 cho biết họ chưa bao giờ kể cho ai và chỉ 4% chịu báo cảnh sát.

"Định kiến với phụ nữ đã ăn sâu vào nhận thức và trở nên vô cùng trầm trọng ở Nhật Bản. Người ta không coi những ảnh hưởng, hệ lụy từ tội phạm tình dục là nghiêm trọng", ông Tomoe Yatagawa, giảng viên luật về giới tại Đại học Waseda, bình luận.

Cô Ito, 28 tuổi, người đã đâm đơn kiện chống lại ông Yamaguchi, đồng ý nêu chi tiết vụ việc cho New York Times với mong muốn làm bật lên các thách thức mà những phụ nữ Nhật Bản là nạn nhân của bạo lực tình dục phải đối mặt.

"Tôi biết nếu tôi không lên tiếng, những nhận thức tồi tệ về bạo lực tình dục này sẽ không bao giờ thay đổi", Ito nói.

Yamaguchi, 51 tuổi, cũng đồng ý chia sẻ trong bài báo. Ông phủ nhận hành vi hiếp dâm. "Không có chuyện tấn công tình dục", Yamaguchi quả quyết. "Không có hành vi phạm tội nào vào đêm đó".

'Không có cơ hội thắng'

Noriyuki Yamaguchi. Ảnh: New York Times.

Ito từng chạm mặt Yamaguchi hai lần trong quãng thời gian cô học báo chí ở New York, Mỹ, trước thời điểm hai người gặp gỡ vào ngày 3/4/2015.

Khi Ito liên hệ với Yamaguchi, ông gợi ý có thể giúp cô tìm việc tại nơi ông này đang công tác. Yamaguchi mời Ito đi uống rượu và dùng bữa tối ở nhà hàng sushi Kiichi thuộc khu Ebisu, Ito kể. Cô bất ngờ vì họ chỉ ăn tối hai người nhưng vẫn đồng ý. Đến một lúc, cô cảm thấy chóng mặt, vào nhà vệ sinh, gục đầu lên toilet rồi lịm đi. Tỉnh dậy, Ito đang nằm bên dưới Yamaguchi trên giường khách sạn, khỏa thân và đau đớn.

Cảnh sát sau đó tìm ra tài xế taxi đã chở Ito và Yamaguchi. Người này nhớ đã đưa họ tới khách sạn Sheraton Miyako, nơi Yamaguchi lưu trú.

Người tài xế cho biết Ito không tỉnh táo nhưng vẫn yêu cầu ông đưa cô tới trạm tàu điện ngầm. Tuy nhiên, Yamaguchi lại muốn ông đưa họ về khách sạn với lý do hai người vẫn còn công việc phải thảo luận. Người tài xế còn nhớ Yamaguchi dường như đã nói "Tôi sẽ không làm gì". Khi họ đỗ trước khách sạn, Ito "im lặng" trong khoảng 5 phút và ông nhận ra rằng cô vừa nôn ở ghế sau.

"Người đàn ông cố đưa cô ấy tới phía cửa xe nhưng cô ấy không cử động", tài xế kể, theo bản ghi lời khai. "Thế nên, ông ta bước ra khỏi xe trước, để chiếc túi của cô gái xuống đất, luồn tay qua vai cô để cố kéo cô xuống. Tôi cảm tưởng cô gái không thể tự đi".

Trong camera an ninh khách sạn, Ito trông cũng có vẻ không còn khả năng nhận thức. Họ đi qua hành lang vào khoảng 23h20.

Ito nói cô tỉnh dậy vào khoảng 5h sáng. Nhìn thấy Yamaguchi, cô vội vã bật dậy và chạy vào nhà vệ sinh. Lúc bước ra, "ông ta cố đẩy tôi xuống giường và tôi đã hét lên", cô kể.

Ito muốn biết mọi chuyện đã xảy ra và rằng Yamaguchi có sử dụng bao cao su trong lúc quan hệ không. Yamaguchi bảo cô bình tĩnh và hứa sẽ mua thuốc tránh thai cho cô khi trời sáng. Nhưng Ito mặc quần áo và rời khỏi khách sạn. Ito tin cô đã bị đánh thuốc mê nhưng không có bằng chứng nào củng cố cho nghi ngờ của cô.

Yamaguchi cho rằng Ito đơn giản là quá say. "Ở nhà hàng, cô ấy uống rất nhanh. Thực tế, tôi đã hỏi cô ấy 'có ổn không? Nhưng cô ấy bảo 'Tôi khá khỏe và đang khát'", Yamaguchi cho hay. "Cô ấy nói 'Tôi không phải trẻ con'. Nếu cô ấy kiểm soát được hành vi thì đã không có chuyện gì xảy ra".

Yamaguchi cho biết ông đưa Ito về khách sạn vì lo lắng cô không thể tự mình về nhà. Lúc đó, Yamaguchi phải vội về phòng để hoàn thành nốt bài vở sắp đến hạn ở Washington.

Yamaguchi thừa nhận việc đưa Ito về phòng riêng là "không phù hợp" nhưng thêm rằng "còn không phù hợp hơn nên để cô ấy ở ga tàu điện ngầm hay sảnh khách sạn".

Nghe lời khuyên của luật sư, Yamaguchi từ chối miêu tả những gì xảy ra tiếp theo. Nhưng trong các tài liệu tòa án nhằm hồi đáp đơn kiện từ Ito, Yamaguchi nói ông cởi quần áo Ito ra để lau người cho cô rồi đặt cô nằm xuống chiếc giường khác trong phòng. Sau đó, cô tỉnh dậy và trèo lên giường ông để xin lỗi.

Yamaguchi còn nói ông đã bảo Ito quay trở lại giường nhưng sau đó ông ngồi trên giường cô rồi cả hai quan hệ tình dục, theo tài liệu tòa án. Yamaguchi khẳng định Ito vẫn có ý thức và không hề phản đối hay phản kháng.

"Việc tôi quan hệ tình dục với cô trong lúc cô mất ý thức là không hoàn toàn chính xác", Yamaguchi viết trong tin nhắn gửi Ito ngày 18/4/2015. "Tôi đã ngà ngà say, một phụ nữ quyến rũ như cô tới bên giường tôi, bán khỏa thân, rồi mọi thứ kết thúc như vậy. Tôi nghĩ cả hai chúng ta đều phải xem lại mình".

Trong một email khác, Yamaguchi bác bỏ cáo buộc của Ito rằng ông cưỡng hiếp cô, đồng thời đề nghị cả hai tư vấn luật sư. "Ngay cả nếu cô khăng khăng cho rằng đó là hành vi cưỡng hiếp, cô không bao giờ có cơ hội thắng", Yamaguchi viết.

Khi được hỏi về các email, Yamaguchi cho biết bản ghi đầy đủ những cuộc thảo luận giữa ông và Ito sẽ chứng minh rằng ông "không có ý định" lợi dụng địa vị của mình để quyến rũ cô gái.

"Tôi mới là người gặp rắc rối vì cô ta", Yamaguchi quả quyết.

Nguồn: VnExpress.net